POLSKA I ŚWIAT To, co najważniejsze
Mazurek Dąbrowskiego - Polski Hymn Narodowy
Mazurek Dąbrowskiego - Historia powstania
Pieśń powstała w 1979 roku na północy Włoch w mieście Reggio. To tam pod przywództwem Generała Jana Henryka Dąbrowskiego formowane były legiony polskie. Dokładne okoliczności i data powstania tekstu nie są znane, jednak według historyków i badaczy było to w lipcu. Według Wojciecha Podgórskiego, Józef Wybicki prowadzony wzruszeniem na widok polskich mundurów, orłów, sztandarów stworzył zdanie, które stało się żołnierskim wyznaniem wiary:
Jeszcze Polska nie umarła
Autor melodii opartej na motywach ludowego mazurka pozostaje nieznany. Nie jest znana także data pierwszego wykonania publicznie pieśni. Jednak naukowcy przyjmują, że pierwszym wykonawcą mógł być sam autor, Józef Wybicki, który śpiewał wraz z grupą żołnierzy. Pewnym jest fakt, że pieśń od początku przypadła do gustu legionistom Dąbrowskiego i była przez nich chętnie śpiewana.
Sam Generał Dąbrowski w liście do Wybickiego mówił:
Żołnierze do Twojej pieśni coraz więcej gustu nabierają.
Rok później znana była już w całym kraju i śpiewały ją wszystkie zabory. Pierwszy raz tekst ukazał się we włoskim miasteczku Mantua na łamach gazetki . Śpiewano ją podczas podniosłych wydarzeń historycznych jak Triumfalny wjazd Generała Henryka Dąbrowskiego wraz z Wybickim do Poznania w 1806 roku, podczas powstań listopadowych i styczniowych, w czasie rewolucji w roku 1905 oraz podczas I i II wojny światowej.
Na znak solidarności z Polską poeci z całego świta tłumaczyli go na inne języki. Łącznie znany był w 17 językach. Szczególną popularnością pieśń cieszyła się Podczas Wiosny Ludów w 1848 roku, gdzie rozbrzmiewała na ulicach Pragi Wiednia i Berlina.
Pieśń w zależności od okoliczności przybierała różne formy, zmieniając nazwisko na innego dowódcę. Podczas powstania listopadowego był to podczas I wojny Mazurek Piłsudskiego i refren:
Marsz, marsz Piłsudski, Prowadź na bój krwawy, Pod twoim przewodem Wejdziem do Warszawy.
Podczas powstania styczniowego wersja, którą określono mianem:
Marsz, marsz, Polonia, Nasz dzielny narodzie. Odpoczniemy po swej pracy W ojczystej zagrodzie.
Pierwsze publiczne odtworzenie pieśni na ziemi polskiej odbyło się w 1807 roku z okazji powstania Księstwa warszawskiego w Kargowej. W 1927 roku Mazurek Dąbrowskiego stał się oficjalnym hymnem Rzeczypospolitej Polskiej.
Mazurek Dąbrowskiego -hymn wszechsłowiański
Pieśń Legionów stała się drogowskazem do powstania hymnów i pieśni Słowian. W 1848 roku w Pradze po zjeździe wszechsłowiańskim stała się pieśnią Słowian. Na wzór Mazurka pieśni i hymny powstały w na Ukrainie, Słowacji, w Czechach czy Chorwacji. W roku 1831 pieśń była znana na Litwie, gdzie jako pieśń ludowa regionu Żmudź zdobyła popularność.
Hymn Polski -tekst
Pierwotna wersja nieco różniła się od tej, którą posługujemy się dzisiaj. Głównym powodem są przemiany, jakie na przestrzeni lat zaszły w języku polskim. Oryginał miał więcej zwrotek. Oto pierwsza wersja Pieśni Legionów Polskich we Włoszech:
Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy. Co nam obca moc wydarła, szablą odbijemy. Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski do Polski z ziemi włoskiej za Twoim przewodem złączem się z narodem. Jak Czarniecki do Poznania wracał się przez morze dla ojczyzny ratowania po szwedzkim rozbiorze. Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski… Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę będziem Polakami dał nam przykład Bonaparte jak zwyciężać mamy. Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski… Niemiec, Moskal nie osiędzie, gdy jąwszy pałasza, hasłem wszystkich zgoda będzie i ojczyzna nasza. Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski… Już tam ojciec do swej Basi mówi zapłakany: „słuchaj jeno, pono nasi biją w tarabany”. Refren: Marsz, marsz, Dąbrowski... Na to wszystkich jedne głosy: „Dosyć tej niewoli mamy Racławickie Kosy, Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
Mazurek Dąbrowskiego - analiza tekstu
Najbardziej popularna i znana pierwsza zwrotka hymnu jest nawiązaniem do ostatniego rozbioru Polski. W 1795 roku terytorium Polski zostało podzielone pomiędzy Prusy, Austrię i Rosję. Zwrotka wyraża chęć walki o ojczyznę i ducha patriotyzmu oraz napawa wiarą w odzyskanie niepodległości.
Refren to wyrażenie nadziei autora na powrót legionów, którym przewodniczył Generał Dąbrowski do ojczyzny. Duża liczba żołnierzy w wyniku III rozbioru Polski wyemigrowała do Włoch i Francji. W 1979 roku Dąbrowski na bazie paktu z Francją utworzył Legiony Polskie. Druga zwrotka traktuje o tym, że dzięki pomocy generała Napoleona Bonaparte polskie legiony idące od strony zachodu byłyby w stanie przywrócić Polsce upragnioną niepodległość. Trzecia zwrotka to ukłon w stronę polskiego dowódcy Stefana Czarnieckiego, który dowodził polskim wojskiem podczas potopu szwedzkiego. Czwarta zwrotka mówi o Polakach pozostających w kraju oczekujących powrotu polskich wojsk do ojczyzny.
Pieśń Legionów Polskich we Włoszech była nawiązaniem do historycznych wydarzeń z dziejów polskiego oręża. Pokładała też nadzieje w przywódcach, którzy mieli doprowadzić do odzyskania niepodległości i powrotu do ukochanej ojczyzny.
Kiedy śpiewamy Mazurka Dąbrowskiego?
Hymn państwowy szczególnie ważny jest podczas świąt, rocznic i innych uroczystości państwowych. Wykonujemy go także podczas szkolnych apeli czy dużych wydarzeń sportowych. Najważniejszą polską pieśń wykonujemy z należnym szacunkiem i powagą. Poczty sztandarowe pochylają sztandary na znak oddania czci. Mężczyźni zobowiązani są do zdjęcia nakrycia głowy, a osoby mundurowe oddają honory salutując. Postawa podczas odtwarzania czy śpiewania hymnu jest wyrazem patriotyzmu. Za naruszenie tych zasad według przepisów kodeksu karnego grozi grzywna w wysokości do 5 tysięcy złotych.