Telemedycyna - czyli zdalna pomoc medyczna, na czym polega? Historia, zalety, ciekawostki

Czym jest telemedycyna?

Telemedycyna, to sposób świadczenia usług medycznych oraz opieki zdrowotnej, możliwy dzięki połączeniu telekomunikacji, informatyki i wiedzy medycznej specjalistów. Dzięki tej technologii możliwe jest zacieranie różnic w dostępie do opieki zdrowotnej ze względu na geograficzne bariery, a także ułatwienie dostępu dla pacjentów mających problemy z poruszaniem się, a dotychczas wymagających pracochłonnych dojazdów na kontrole i badania. Telemedycyna różni się od telezdrowia i eZdrowia, ponieważ w przeciwieństwie do nich, odnosi się głównie do zdalnych usług klinicznych.

Dzięki dostępowi do nowoczesnych technologii lekarze monitorują stan zdrowia pacjenta bez konieczności wychodzenia z domu, poprzez przesyłanie obrazów statycznych i dynamicznych m.in. wysokiej jakości zdjęcia EKG czy USG, co pozwala przeprowadzić diagnozę na odległość.

Historia telemedycyny

Pierwsze informacje o stosowaniu informatyki w leczeniu pojawiły się w XIX w., natomiast pierwszy zarejestrowany przypadek jej wykorzystania związany jest z przesyłaniem danych EKG przez sieć telefoniczną. Duży wpływ na rozwój medycyny zdalnej miała też NASA, która nie mając innego wyboru, musiała na odległość monitorować stan zdrowia astronautów.

W Polsce, działania nad popularyzacją telemedycyny skupione są głównie na opracowaniu i wdrażaniu systemów do przesyłania sygnałów EKG przez telefon, wydajnym przesyłaniu zdjęć rentgenowskich czy obrazów USG w celach konsultacyjnych, a także na budowaniu niezbędnych systemów kontroli dostępu do tychże banków informacji.

Od 2001 r. w Polsce działa Sekcja Telemedycyny Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, a w 2015 r. z inicjatywy firm powiązanych z telemedycyną, Telemedyczna Grupa Robocza.

Gdzie wykorzystuje się telemedycynę obecnie?

Monitorowanie zdrowia pacjentów odbywa się już w zakresie cukrzyków, astmatyków, czy osób cierpiących na choroby serca.

Telemedycyna w ratownictwie medycznym

Obecnie telemedycyna znajduje też zastosowanie w przypadkach nagłych w ratownictwie medycznym. Dzięki teleinformatycznym systemom łączności możliwy jest przesył danych diagnostycznych w sytuacjach kryzysowych czy powypadkowych.

System telemedycyny w ratownictwie składa się z dwóch elementów. Pierwszy to specjalny monitor-defibrylator, a drugi to Medyczna Stacja Odbiorcza, czyli komputer znajdujący się w pracowni hemodynamiki, który umożliwia odbiór danych w wysokiej jakości. Wedle schematu, działanie polega na przesyłaniu wyników badań za pomocą telefonu komórkowego lub wbudowanego w defibrylator modemu EKG, które trafiają do szpitala Z MSO.

To pozwala z jednej strony, by grupa ratownicza skonsultowała na bieżąco wyniki z lekarzem kardiologiem, a z drugiej umożliwia przygotowanie z wyprzedzeniem odpowiedniego sprzętu przed przybyciem chorego do szpitala.

Zalety telemedycyny

Bez wątpienia, telemedycyna ma wiele zalet. Korzyści płynące z jej zastosowania są istotne zarówno dla lekarzy i jednostek sanitarnych jak i dla samych pacjentów. Dzięki telemedycynie świadczenie usług medycznych w różnych jednostkach służby zdrowia jest sprawniejsze, pacjent bowiem może zdalnie umówić się na konsultację telefoniczną w sprawie stanu zdrowia czy wyników leczenia i kontynuacji leczenia.

Co więcej, możliwe są nie tylko konsultacje online z lekarzami pierwszego kontaktu, ale także konsultacje specjalistyczne, które dzięki telemedycynie nie wymagają bezpośredniego kontaktu z lekarzem. W konsekwencji doprowadza to do zmniejszonej hospitalizacji, a oszczędności wynikające z usprawnień administracyjnych są nieocenione dla jednostek medycznych.

E-zwolnienie, E-recepta

Telemedycyna jest też niezwykle pomocna w przypadku osób, którym zależy tylko na tym, by zdobyć receptę czy zwolnienie lekarskie, dzięki telemedycynie brak tu konieczności dojazdów pacjentów do lekarzy i stawiania się w przychodniach. Usprawnienie, jakie daje telemedycyna to bowiem również e-zwolnienie, czy e-recepta. Medycyna na odległość pozwala w dowolnym miejscu, w umówionym terminie na szybki dostęp do wizyt lekarskich, co burzy też bariery w dostępie do służby zdrowia wynikające z położenia geograficznego lub spowodowane przez choroby przewlekłe, które uniemożliwiają uzyskanie pomocy medycznej tak często, jak byłoby to konieczne.

Bardzo ważnym aspektem, ze względu na oszczędność czasu i szybki przesył wyników badań, jest też obecność telemedycyny w ratownictwie, czyli w sytuacjach kryzysowych. Najważniejsze informacje o stanie zdrowia pacjenta mogą zostać natychmiastowe przekazane do lekarza znajdującego się na oddziale szpitalnym, co w nagłych przypadkach może być absolutnie kluczowe.