Zapalenie mięśnia sercowego - czym jest i jakie są jego przyczyny i objawy?

Czym jest zapalenie mięśnia sercowego?

Zapalenie mięśnia sercowego często wyróżnia się trudnym do przewidzenia przebiegiem. Aby zrozumieć, na czym polega ta choroba, trzeba wiedzieć o tym, że serce składa się z trzech warstw: wsierdzia, sierdzia oraz osierdzia. Zapalenie atakuje środkową warstwę, choć może temu towarzyszyć również zapalenie osierdzia. Choroba obejmuje komórki mięśnia sercowego, naczynia serca oraz tkankę śródmiąższową.

Przyczyny zapalenia mięśnia sercowego

Przyczyny choroby mogą być bardzo różne. Jednak z zapaleniem mięśnia sercowego ma się do czynienia najczęściej przez zakażenie wirusem. Zazwyczaj choroba rozwija się w trakcie różnego rodzaju infekcji dróg oddechowych czy gardła. Niekiedy występuje po jej ustąpieniu. Zdarza się, że zapalenie mięśnia sercowego (ZMS) jest poprzedzone różnego rodzaju zakażeniami układu pokarmowego.

Przewlekłe zapalenie mięśnia sercowego mogą wywoływać również różnego rodzaju bakterie, takie jak gronkowce oraz paciorkowce. Dotyczy to przede wszystkim pacjentów z upośledzoną odpornością. Chorobę mogą powodować także inne drobnoustroje, takie jak pasożyty oraz grzyby. Przebiegowi zapalenia mięśnia sercowego nierzadko towarzyszą choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy czy sarkoidoza.

Przyczyną zapalenia mięśnia sercowego mogą być również inne czynniki, takie jak: niektóre leki, promieniowanie, narkotyki czy różnego rodzaju trucizny.

Objawy zapalenia mięśnia sercowego

Objawy zapalenia mięśnia sercowego są dość indywidualne i zależą od konkretnego organizmu, współwystępujących zakażeń, a także nasilania się choroby. Wśród tych najczęstszych można wyróżnić:

• ból w klatce piersiowej,
• duszności w spoczynku oraz przy niewielkim wysiłku,
• zmęczenie,
• zaburzenia rytmu serca,
• kołatanie serca,
• obrzęki kostek oraz podudzi.

Często jest to również szereg innych objawów, takich jak ból głowy, mięśni, stawów, gardła, biegunka, a nawet gorączka.

Warto również podkreślić, że jeżeli zapalenie mięśnia sercowego przebiega łagodnie, pacjent może nie odczuwać żadnych objawów.

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego

W razie wystąpienia objawów towarzyszących zapaleniu mięśnia sercowego, konieczne jest skontaktowanie się z lekarzem pierwszego kontaktu, który skieruje pacjenta do specjalisty, a więc lekarza chorób zakaźnych albo kardiologa.

Lekarz może ustalić diagnozę na wiele różnych sposobów. Wśród najpopularniejszych znajdują się:

• EKG, czyli elektrokardiogram,
• badania laboratoryjne krwi, a więc morfologię oraz CRP,
• RTG klatki piersiowej, które może wykazać m.in. upośledzenie kurczliwości mięśnia sercowego,
• badanie USG serca,
• rezonans magnetyczny,
• biopsja mięśnia sercowego.

Trzeba podkreślić, że leczenie zapalenia mięśnia sercowego jest bezpośrednio uzależnione od przyczyn oraz nasilania się choroby. W początkowym okresie lekarz najczęściej zaleca odpoczynek. Pacjent musi zapomnieć o aktywności fizycznej przynajmniej na pół roku i powinien także ograniczyć spożycie alkoholu. W razie gorączki, można stosować paracetamol. W trakcie leczenie, w szczególności na początku choroby niewskazane jest używanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

U większości chorych występuje samowyleczenie. Objawy sercowe najczęściej znikają po kilku dniach albo tygodniach. Niekiedy jednak zapalenie może doprowadzić do uszkodzenia mięśnia sercowego i upośledzenia czynności serca. To z kolei wymaga długotrwałego leczenia.

Rodzaje zapalenia mięśnia sercowego

Można wyróżnić kilka odmian zapalenia mięśnia sercowego:

• ostre zapalenia mięśnia sercowego, które już od samego początku daje wyraźne objawy, a w trakcie choroby może pojawić się kardiomiopatia,
• przewlekłe zapalenie mięśnia sercowego, mogące doprowadzić do zaawansowanej niewydolności serca, często nie daje żadnych wyraźnych objawów,
• piorunujące zapalenie mięśnia sercowego, które jest bardzo niebezpieczne. Ma nagły początek, a objawy niezwykle dynamicznie narastają. Może doprowadzić nawet do wstrząsu kardiogennego.

Choroba może dopaść każdego człowieka i trudno się przed nią uchronić. Bardzo ważne jest to, żeby w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów, od razu udać się do lekarza.