Co zakłada Polityka energetyczna Polski do 2040 roku?
O co chodzi w polityce energetycznej państwa?
Polska w ramach polityki energetycznej skupia się na zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego w kraju. Nie jest to jednak tak proste zadanie, jak mogłoby się wydawać. Haczyk polega na tym, że polityka energetyczna musi jednocześnie współgrać z kilkoma aspektami. Są to:
- zapewnienie konkurencyjności gospodarki
- zagwarantowanie efektywności energetycznej
- ograniczenie wpływu sektora energetycznego na środowisko naturalne
- wykorzystanie własnych zasobów energetycznych w optymalny sposób
Polityka energetyczna ma na celu zapewnienie prawidłowego przepływu łańcucha energetycznego przy zachowaniu wyżej wymienionych warunków.
Najważniejsze cele Polityki energetycznej Polski do 2040 r.
W dokumencie uwzględniono osiem najważniejszych założeń.
- Wykorzystanie własnych surowców energetycznych w optymalny sposób poprzez transformację regionów węglowych.
- Rozbudowanie infrastruktury energii elektrycznej pod względem wytwórczym i sieciowym (rynek mocy, inteligentne sieci i-elektroenergetyczne).
- Urozmaicenie dostaw i rozbudowanie infrastruktury sieciowej paliw kopalnych, ropy naftowej i gazu ziemnego poprzez budowę Baltic Pipe i budowę drugiej nitki Rurociągu Pomorskiego.
- Rozwinięcie rynków energii (zwiększenie transgranicznych zdolności przesyłowych, rozwój elektromobilności, hub gazowy).
- Wdrożenie elektryki jądrowej poprzez uruchomienie elektrowni jądrowej w Polsce.
- Rozwój OZE dzięki energetyce wiatrowej.
- Rozwój ciepłownictwa systemowego i kogeneracji.
- Wzrost efektywności energetycznej w kraju.
Skąd będzie wiadomo, że cele PEP2040 zostały zrealizowane?
Twórcy dokumentu nie zapomnieli o konkretnych wskaźnikach, które docelowo mają ukazywać, czy przyjęte cele zostały zrealizowane. W przypadku większości z nich data końcowa to koniec roku 2030, co zostało stwierdzone na podstawie szczegółowych analiz prognostycznych.
Do tego czasu wytwarzanie energii elektrycznej w Polsce ma uwzględniać nie więcej niż 56% węgla. W końcowym zużyciu energii brutto ma pojawić się minimum 23% energii pochodzącej z odnawialnych źródeł. Redukcja wykorzystania węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej to jednak nie wszystko. Do 2030 roku emisja gazów cieplarnianych ma zostać ograniczona o 30% w stosunku do roku 1990. W wyznaczonym terminie zużycie energii pierwotnej ma ulec 23% zmniejszeniu w porównaniu z prognozami zużycia z roku 2007.
Dodatkowo do 2033 roku w Polsce ma zostać wprowadzona energetyka jądrowa.
Trzy filary transformacji energetycznej
Fundamentami całej transformacji są trzy filary, które omówiliśmy poniżej.
Sprawiedliwa transformacja
W ramach sprawiedliwej transformacji rejony węglowe mają uzyskać nowe możliwości, a zamieszkujące je społeczności — nowe miejsca pracy.
Do wszystkiego ma przyczynić się rozwój energetyki jądrowej, OZE, elektromobilności, cyfryzacji, czy infrastruktury sieciowej.
Na ten cel przeznaczone jest około 60 miliardów złotych.
Zeroemisyjny system energetyczny
Transformacja energetyczna w Polsce zmierza w kierunku zeroemisyjności. Aby to ułatwić, planowanych jest kilka działań:
- wdrożenie morskiej energetyki wiatrowej
- wdrożenie energetyki jądrowej
- rozwój tzw. energetyki obywatelskiej i lokalnej
Dobra jakość powietrza
Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce, by Polacy oddychali czystym powietrzem dobrej jakości. Ma temu pomóc transformacja ciepłownictwa, elektryfikacja transportu i promocja domów pasywnych oraz zeroemisyjnych.
Historia dokumentu PEP2040
Polityka energetyczna Polski do 2040 r. to dokument przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, który polski rząd wdrożył na początku lutego 2021 roku. Jego podstawą prawną jest ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 roku. Jak czytamy na oficjalnej stronie rządowej:
Dokument stanowi wkład w realizację Porozumienia paryskiego zawartego w 2015 r. podczas 21. konferencji stron Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu (COP21), z uwzględnieniem przeprowadzenia transformacji w sposób sprawiedliwy i solidarny. Polityka energetyczna Polski do 2040 r. uwzględnia także wyzwania związane z dostosowaniem gospodarki do m.in. unijnych uwarunkowań dotyczących celów klimatyczno-energetycznych na 2030 r., Europejskiego Zielonego Ładu czy planu odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19.