POLSKA I ŚWIAT To, co najważniejsze
Frontex - jak działa Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej? Czym się zajmuje?
Frontex - co to za organizacja?
W 2016 r. Agencja została przekształcona w Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej, której zadania objęły nie tylko kontrolę migracji, ale też zarządzanie granicami i większą odpowiedzialność za zwalczanie przestępczości transgranicznej.
Uprawnienia Frontexu objęły także akcje poszukiwania i ratowania osób w sytuacjach związanych z ochroną granic morskich.
Frontex to agencja operacyjna, która zrzesza ponad 1500 funkcjonariuszy z państw członkowskich. Są oni na stale rozmieszczeni w różnych częściach Unii Europejskiej. Aby móc na bieżąco śledzić nowe, szybko zmieniające się okoliczności, centrum Frontexu odpowiedzialne za monitorowanie granic zewnętrznych działa przez całą dobę siedem dni w tygodniu.
Polski Instytut Spraw Międzynarodowych o inauguracji Frontexu:
6 października 2016 r. na granicy bułgarsko-tureckiej formalnie zainaugurowano prace Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, stanowiącej trzon Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. W nowym systemie wzmocniono Frontex. Jego pozycja wobec państw członkowskich nie uległa jednak zasadniczej zmianie. Zreformowana agencja nie zastąpi krajowych służb granicznych, lecz ma efektywniej wspierać je w sytuacjach kryzysowych.
Organizacja Frontexu
Zarząd Frontexu składa się z przedstawicieli państw członkowskich UE (po 1 osobie z każdego kraju z wyjątkiem nienależącej do strefy Schengen Irlandii), Islandii, Norwegii, Liechtensteinu i Szwajcarii, które wprawdzie nie są członkami Unii Europejskiej, ale przystąpiły do układu Schengen. W skład zarządu Agencji wchodzi także dwóch przedstawicieli Komisji Europejskiej.
Początkowo w Agencji pracowało 30 osób. W 2016 roku Frontex - Europejska Agencja Straży Granicznej zatrudniała już 320 osób, a w związku z rozszerzeniem działalności w 2018 roku agencja zatrudniała 600 osób i planowała dalszy wzrost zatrudnienia do 1000 osób.
Agencja ma swoją siedzibę w Warszawie. W 2017 roku minister spraw wewnętrznych i administracji przekazał Frontexowi działkę przy ul. Racławickiej pod budowę nowej siedziby.
W oficjalnym komunikacie tak informowało o tym wydarzeniu Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji:
W imieniu Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej umowę podpisał Fabrice Leggeri, dyrektor wykonawczy Fronteksu. Dyrektor Leggeri zaznaczył, że podpisana umowa w sprawie siedziby Fronteksu ma kluczowe znaczenie dla rozwoju agencji. – Na przestrzeni kolejnych lat Frontex będzie się rozwijać, mając pewność co do swojej przyszłości w Polsce. Dajemy jasny sygnał: Warszawa i Polska jest świetnym miejscem dla pracy agencji Frontex. Dom Fronteksu jest w Warszawie – podkreślił Fabrice Leggeri, wypowiadając ostatnie zdanie po polsku.
Koszt projektu – 140 mln euro – ma być pokryty poprzez pożyczkę udzieloną Frontexowi przez Europejski Bank Inwestycyjny.
Jakie zadania ma Frontex?
- koordynowanie współpracy operacyjnej w zakresie ochronie granic
- wspomaganie państw członkowskich w szkoleniach krajowych funkcjonariuszy straży granicznych, w tym w ustanowieniu wspólnych standardów szkoleniowych, zapewnianie szkolenia na poziomie europejskim dla instruktorów szkolących krajowych funkcjonariuszy straży granicznej, organizowanie seminariów i oferowanie dodatkowego szkolenia urzędnikom właściwych organów
- monitorowanie badań mających znaczenie dla kontroli i ochrony granic zewnętrznych,
- wspomaganie państw członkowskich w sytuacjach wymagających zwiększonej pomocy technicznej i operacyjnej na granicach zewnętrznych
- udzielanie państwom członkowskim niezbędnego wsparcia w organizowaniu wspólnych działań dotyczących powrotów
- wprowadzanie zespołów szybkiej interwencji na granicy w sytuacji zagrożeń wynikających z masowego napływu nielegalnych imigrantów.
Frontex na granicy polsko-białoruskiej
Głośno o Frontexie zrobiło się podczas ostatniego kryzysu migracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. Polskie władze nie zdecydowały się zaprosić agencji do współpracy. Tak komentowali ten fakt przedstawiciele Frontexu:
Niestety nie jesteśmy w stanie komentować bieżących wydarzeń na granicy polsko-białoruskiej, ponieważ Frontex nie prowadzi tam działalności operacyjnej
Do tej pory Polska nie zwróciła się do Frontexu o pomoc na granicy z Białorusią. Niemniej jednak Frontex pozostaje w kontakcie z władzami polskimi i jest gotowy do udzielenia niezbędnego wsparcia, którego forma i zakres będą zależały od konkretnych potrzeb.