Lawa spływająca zboczem
pexels.com/Brent Keane

Erupcja wulkanu - czym jest i jakie są jej przyczyny?

Erupcja wulkanu może wywołać wiele szkód i zniszczeń. Często wiąże się z ogromną tragedią mieszkańców danego miejsca, zwłaszcza, że wulkany są bardzo nieprzewidywalne, a gorąca lawa jest szalenie niebezpieczna. Ponadto wybuch może wystąpić z różną siłą, a także skutkami. W naszym artykule przedstawiamy przyczyny erupcji, a także jej typy i rodzaje.
Reklama

Czym jest erupcja wulkanu?

Wybuch wulkanu może się zdarzyć w najmniej spodziewanym momencie, ponieważ są one wprost nieprzewidywalne, przez co zagrażają dużym skupiskom ludzi. Naukowcy wciąż dyskutują na temat mechanizmów działania wulkanów. Jest to cały czas dość tajemnicza i niedokładnie zbadana kwestia. W ramach realizowanego przez Unię Europejską projektu VOLDIES, naukowcy przy użyciu najnowocześniejszych technologii badają to zjawisko i starają się ustalić, co odpowiada za wybuch wulkanu.

Przyglądając się wynikom prac naukowców, można zauważyć, że za ten proces odpowiedzialna jest lawa wulkaniczna, która gromadzi się w nadmiarze. Tworzą się warstwy roztopionych skał oraz gazu. Materiał wulkaniczny nadbudowuje się, kiedy wulkan jest uśpiony, z kolei erupcja to jego gwałtowny rozpad. Takie podejście pozwala na łatwiejsze przeprowadzanie analizy, a następnie przewidywanie oraz planowanie kryzysowe.

Ponadto erupcjom często towarzyszą również trzęsienia ziemi.

Erupcja wulkanu
pexels.com/Suhairy

Typy erupcji wulkanu

Reklama

Na całym świecie spotyka regularnie wybuchające wulkany z różną siłą. To właśnie na podstawie siły, a także częstotliwości występowania tego zjawiska, można wyróżnić następujące typy erupcji:

  • hawajska, kiedy lawa jest rzadka i wylewa się swobodnie z krateru,
  • strombolijska z gwałtownymi eksplozjami rozżarzonej lawy, która zastyga w powietrzu,
  • paleańska, kiedy magma jest bardzo lepka, a z krateru wydobywa się ogrom gazów i popiołu,
  • wulkaniczna, która jest najczęstsza i charakteryzuje się gęstą i lepką lawą, która blokuje gazom ujście z krateru, co wiąże się z gwałtownymi eksplozjami,
  • pliniańska, czyli najniebezpieczniejsza. W jej trakcie wulkan może wyrzucić z siebie nawet 2/3 własnej objętości.
Krater wulkanu
pexels.com/Nick Wehrli

Rodzaje erupcji wulkanu ze względu na formę

Reklama

Można wyróżnić kilka erupcji wulkanu ze względu na materiał, jaki się z nich wydobywa. Do najpopularniejszych zalicza się:

  • erupcje eksplozywne, kiedy z wnętrza wydobywają się materiały piroklastyczne, a także produkty lotne,
  • efuzje, które polegają na wydobywaniu się z wulkanu lawy,
  • mieszane, które są połączeniem wszystkich powyższych.

Dodatkowo ze względu na formę wyróżnia się również następujące typy erupcji:

  • centralne, które występujące najczęściej, podczas ich trwania z krateru materiał wulkaniczny wydobywa się punktowo,
  • linearne, kiedy lawa wydobywa się wzdłuż szczelin w skorupie ziemskiej,
  • erupcje podmorskie, które mają miejsce na dnie mórz i oceanów, co wiąże się z powstawaniem wysp wulkanicznych,
  • arealne, które są znane raczej z przeszłości i polegały na wydobywaniu się magmy z całej powierzchni wulkanu, nie tylko z krateru,
  • freatyczne, powodowane ciśnieniem pary wodnej.
Erupcja wulkanu
pexels.com/Joe Anne Pura

Czynne wulkany w Europie

W ostatnim czasie światem wstrząsnęła erupcja wulkanu Cumbre na kanaryjskiej wyspie La Palma. To jednak nie jedyny czynny wulkan w Europie. Jest ich znacznie więcej.

Reklama

Największa jest oczywiście Etna o wysokości 3 323 m n.p.m. Znajduje się na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Co ciekawe na jej zboczach znajduje się ponad 270 kraterów. Jest to wyjątkowo aktywny wulkan.

Kolejny czynny wulkan w Europie to Katla, znajdująca się w południowej części Islandii. Jego krater charakteryzuje się powierzchnią na poziomie 10 mkw. Słynie z wybuchów o sporej gwałtowności.

Jeden z najpopularniejszych wulkanów Europy to Wezuwiusz, który zniszczył Pompeje, Herkulanum i Stabie w 79 roku. To właśnie ten rodzaj wulkanu podczas erupcji wyrzuca z siebie nie tylko lawę, ale również materiały piroklastyczne.

Nieopodal Neapolu znajduje się Marsili, który wykazuje wzmożoną aktywność od 2011 roku, a więc istnieje duże prawdopodobieństwo, że erupcja może mieć miejsce w każdej chwili.

Z kolei na Morzu Tyrreńskim we Włoszech znajduje się Stromboli, na którego kraterem cały czas unosi się chmura dymu. Jest to miejsce chętnie odwiedzane przez turystów, ze względu na spektakularne widoki.

Reklama
Autor - Klaudia Woźniak
Autor:
|
redaktor depesza.fm
k.wozniak@styl.fm
Wydawcą depesza.fm jest Digital Avenue sp. z o.o.
Google news icon
Obserwuj nas na
Google news icon
Udostępnij artykuł
Link
Reklama
Reklama
Reklama