UOKiK - tabliczka
ARKADIUSZ ZIOLEK/East News

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów: czym zajmuje się ta instytucja? Za co odpowiada?

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest organem administracji państwowej. Do kompetencji Prezesa UOKiK należy kształtowanie polityki antymonopolowej i polityki ochrony konsumentów oraz opiniowanie projektów pomocy publicznej.
Reklama

Kiedy powstał UOKiK?

Na mocy ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w styczniu 1990 roku powstał w Polsce Urząd Antymonopolowy. Główne zadanie, jakie zlecono nowej instytucji to przeciwdziałanie zawieraniu antykonkurencyjnych porozumień i nadużywaniu pozycji dominującej na rynku oraz kontrolę koncentracji przedsiębiorców.

W 1996 r. Urząd Antymonopolowy zmienił nazwę na Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wraz ze zmianą nazwy rozszerzono zakres działań instytucji. Między innymi o ochronę interesów konsumentów oraz nadzór nad Inspekcją Handlową. W 2000 r. UOKiK rozpoczął monitorowanie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom oraz nadzorowanie ogólnego bezpieczeństwa produktów.

W 2000 r. ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zastąpiła dotychczasowy akt prawny:
Określiła ona zasady funkcjonowania całego systemu ochrony konkurencji i konsumentów, w którym centralne miejsce zajmuje Prezes UOKiK - - informuje instytucja.

UOKiK a wejście Polski do Unii Europejskiej

Wstąpienie do Unii Europejskiej w 2004 r. wiązało się z zakończeniem procesu dostosowania polskiego prawa antymonopolowego i konsumenckiego do prawa UE. Powstał system nadzoru rynku dla wyrobów podlegających dyrektywom wspólnotowym oraz system monitorowania jakości paliw.

W 2007 r. uchwalono nową ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów. Dwa lata później UOKiK przejął kompetencje Głównego Inspektoratu Inspekcji Handlowej.
Reklama
UOKiK - logo
ARKADIUSZ ZIOLEK/East News

Kompetencje Prezesa UOKiK

  • prowadzenie postępowań antymonopolowych w sprawach praktyk ograniczających konkurencję – nadużywania pozycji dominującej na rynku oraz niedozwolonych porozumień
  • Prezesowi UOKiK przysługuje także prawo kontroli koncentracji, w celu niedopuszczenia do sytuacji, w której w wyniku łączenia się przedsiębiorców powstanie podmiot dominujący na rynku

Uprawnienia w dziedzinie ochrony konsumentów:

  • prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów Mogą się one zakończyć nakazem zaniechania kwestionowanych działań, nakazem usunięcia trwających skutków naruszenia a także nałożeniem kary pieniężnej. Prezes UOKiK może również wydać decyzję tymczasową, w której zobowiąże przedsiębiorcę do zaniechania określonych działań
  • prowadzenie postępowań w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone – to znaczy kształtujących interesy konsumentów w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami,
  • podawanie do publicznej wiadomości, w tym na stronie internetowej Urzędu, ostrzeżeń konsumenckich w sytuacji, gdy istnieje podejrzenie, że przedsiębiorca dopuszcza się praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, która może spowodować znaczne straty lub niekorzystne skutki dla szerokiego kręgu konsumentów oraz bezpłatnych komunikatów dotyczących zachowań i zjawisk, które mogą istotnie zagrażać interesom konsumentów,
  • UOKiK może wyrazić swój pogląd w sprawie dotyczącej ochrony konsumentów przed sądem powszechnym, jeśli przemawia za tym interes publiczny
  • korzystanie z instytucji tajemniczego klienta, która pozwala na uzyskanie dowodów w prowadzonym postępowaniu
  • prowadzenie postępowań w sprawach ogólnego bezpieczeństwa produktów - służących ochronie zdrowia i życia konsumentów. W ich wyniku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może nakazać wycofanie z rynku wyrobu stwarzającego zagrożenie oraz nałożyć karę pieniężną w wysokości do 100 tys. zł
  • monitorowanie systemu nadzoru rynku, który służy zapewnieniu, że w obrocie znajdują się wyłącznie produkty bezpieczne i spełniające zasadnicze wymagania
  • zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych

Uprawnienia w dziedzinie ochrony konsumentów:

Reklama

Od 2004 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów opiniuje projekty pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom w ramach programów pomocowych oraz decyzji indywidualnych przed ich wysłaniem do Komisji Europejskiej, monitoruje wsparcie udzielane przedsiębiorcom, a także przygotowuje raporty roczne o wsparciu państwa.
Tomasz Chróstny, prezes UOKiK na konferencji
Jan Bielecki/East News

Kontrole UOKiK

Głośnym echem odbiła się ostatnia kontrola przeprowadzona przez UOKiK w sieci Kaufland. W komunikacie UOKiK ogłosił, że prezes Tomasz Chróstny nałożył na spółkę Kaufland Polska 140 mln zł kary. Urząd zarzucił sieci nieuczciwe wykorzystanie przewagi kontraktowej, a także błędne oznakowanie warzyw pod kątem kraju pochodzenia. Tak relacjonuje tę sprawę Money.pl
W postępowaniu wytknął firmie, że ta wymagała od niektórych dostawców produktów rolnych obniżenie cen produktów rolnych i spożywczych już po ich sprzedaży. W ten sposób - zdaniem Urzędu - spółka wykorzystywała swoją przewagę kontraktową w sposób nieuczciwy.
Reklama
Oprócz tego Kaufland miał też pobierać od niektórych dostawców produktów rolnych i spożywczych dodatkowe rabaty, nieprzewidziane w umowie - podał Urząd. UOKiK relacjonował, że kontrahenci spółki nie mogli być pewni, kiedy firma zażąda od nich udzielenia tego rabatu, ani jakiej on będzie wysokości.

Pod koniec grudnia Urząd badał skargi dotyczące zasad odbioru i nadawania przesyłek za pośrednictwem InPost:
Skargi, które wpłynęły do UOKiK, dały podstawę do wszczęcia postępowania wyjaśniającego. Sprawdziliśmy, czy problemy poruszane przez konsumentów mają miejsce. W trakcie postępowania spółka dostosowała się do naszych zastrzeżeń. Część zmian została już wdrożona, co mogli już odczuć konsumenci korzystający z tych usług - – poinformował Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Także w 2021 roku Urząd Ochrony Konkurencji zaczął przyglądać się polskim influencerom. Prezes wyjaśniał, że z przeprowadzonego przez urząd rozeznania wynika, że wiele treści o charakterze handlowym na profilach influencerów na Instagramie, Youtubie, Facebooku nie jest oznaczanych jako reklama:
Sytuacja gdy influencer otrzymał za swój wpis wynagrodzenie, ale sprawia wrażenie, że dzieli się prywatną opinią, jest zwyczajnie nieuczciwa. Sponsoring należy przy tym rozumieć szeroko – zapłatą nie muszą być pieniądze, może to być inna korzyść np. wycieczka, testowanie luksusowych produktów - - wyjaśniał Tomasz Chróstny.
Reklama
Wydawcą depesza.fm jest Digital Avenue sp. z o.o.
Google news icon
Obserwuj nas na
Google news icon
Udostępnij artykuł
Link
Reklama
Reklama
Reklama