Zmiana czasu w pigułce — kiedy, po co i w którą stronę przestawiamy zegarki?
Kiedy jest zmiana czasu z letniego na zimowy?
Zmiana czasu z letniego na zimowy następuje w ostatnią niedzielę października z godziny 3:00 na 2:00. Z racji, że jest to ruchome wydarzenie, nie ma jednej odgórnie przypisanej daty.
Zmiana czasu 2021
W nocy z soboty 30 października na niedzielę 31 października 2021 - to właśnie wtedy przestawialiśmy zegarki w 2021 roku. Dzięki tej zmianie mogliśmy pospać o godzinę dłużej. Niestety wraz z nadejściem zmiany czasu z letniego na zimowy ciemniej zrobiło się o godzinę wcześniej.
Zmiana czasu 2022
W 2022 roku dodatkową godzinę snu rano zyskamy 30 października w niedzielę. To właśnie wtedy przestawimy zegarki z godziny 3:00 na 2:00 i przejdziemy z czasu letniego na zimowy, a dni staną się jeszcze krótsze.
Kiedy jest zmiana czasu na letni?
Czas zimowy żegnamy w ostatnią niedzielę marca. Zegarki przestawiamy o godzinę do przodu — z 2:00 na 3:00. Podobnie, jak zmiana czasu na zimowy, zmiana czasu na letni nie jest ustalona na ten sam dzień każdego roku.
2021 - kiedy przestawiamy zegarki?
28 marca 2021 roku wskazówki zegarków przestawialiśmy z godziny 2:00 na 3:00. Choć pospaliśmy o godzinę krócej, dni stały się dłuższe.
Zmiana czasu w Polsce 2022
27 marca 2022 w nocy — z niedzieli na poniedziałek — o godzinie 2:00 musimy przestawić wskazówki zegara o godzinę do przodu. To właśnie wtedy zachód słońca przesunie się o godzinę do przodu.
Krótka historia zmiany czasu
Wszystko zaczęło się w XVII wieku, gdy Benjamin Franklin w jednej ze swoich rozpraw naukowych zasugerował, by kłaść się spać i wstawać wcześniej niż zazwyczaj. Pomysł ten został jednak zignorowany i dopiero w 1907 roku powrócił do niego William Willett. Swoją propozycję przestawiania zegarków o 80 minut w Anglii uzasadniał sporymi oszczędnościami na oświetlaniu.
I wojna światowa i pierwsza zmiana czasu na świecie
W 1916 roku, gdy I wojna światowa zaczynała trwała w najlepsze, Niemcy wprowadzili stosowanie czasu letniego. Miało to na celu oszczędzenie energii na potrzeby działań wojennych. Już po miesiącu Wielka Brytania postanowiła pójść w ich ślady. W 1918 roku także Stany Zjednoczone zaangażowane w wojnę wprowadziły czas letni.
W Polsce podział na czas letni i zimowy wprowadzono w 1919 roku, a później w latach 1945 - 1949 i 1957 - 1964. Na stałe wprowadzono go dopiero 12 lat później. Wcześniej dni zmiany czasu ogłaszano w Monitorze Polskim. Obecnie przyjęto jeden system.
Zmiana czasu na świecie
Obecnie zmiana czasu stosowana jest w niemal 70 krajach na całym świecie, w tym praktycznie w całej Europie (poza Rosją, Białorusią i Islandią). To tylko 35% krajów na świecie. Tam, gdzie przyjęta została zmiana czasu o godzinę, w letnie wieczory można korzystać z naturalnego, dziennego światła. Wszystko za sprawą wydłużających się dni wskutek przechodzenia Ziemi z okresu zimowego do wiosennego i letniego. Dzięki temu najdłuższy dzień w roku przypada na przesilenie letnie.
Największe korzyści ze zmiany czasu odnoszą te regiony, które umiejscowione są najbliżej biegunów, a zarazem najdalej od równika. Na przestrzeni czterech pór roku, to właśnie w tych miejscach występują znaczne zmiany nasłonecznienia.
Czy zmiana czasu ma wpływ na nasze funkcjonowanie?
To, czy zmiana czasu rzeczywiście zmniejsza rachunki za energię, nadal pozostaje przedmiotem debaty. Naukowcy dowiedli jednak, że zakończenie czasu letniego wywiera istotny wpływ na nasze funkcjonowanie. Zmiana czasu bez wątpienia zakłóca naturalny rytm organizmu.
Nawet niewielkie zmiany w rytmie okołodobowym mogą zmniejszyć naszą czujność, a tym samym zwiększyć ryzyko wypadków samochodowych. W 2010 roku opublikowano natomiast badanie, w którym wykazano, że czas letni może jednak ograniczyć ilość wypadków na drogach — w godzinach porannych widoczność jest znacznie lepsza.
Przeprowadzone w Szwecji badanie z 2008 roku podkreśla wpływ zmiany czasu na zimowy na ryzyko wystąpienia ataków serca. Krótszy sen może uwalniać hormony stresu, co może być przyczyną poważnych powikłań u osób zagrożonych zawałem serca.
Zmiana czasu może powodować też przewlekły ból głowy, który może trwać od kilku dni do kilku tygodni.
Sprzeciw wobec zmianie czasu
Niemal 80% Polaków preferuje odejście od przestawiania zegarków i pozostanie przy czasie letnim. Przeciwko przestawianiu zegarków apelowała Konfederacja na czele z Januszem Korwinem-Mikkem. Są jednak przeciwni stałemu wprowadzeniu czasu letniego:
Czas letni nie przynosi żadnych korzyści gospodarczych, natomiast dwa razy w roku zaburza zarówno gospodarkę (zwłaszcza transport), jak i działanie organizmów ludzi i zwierząt. Czas letni wprowadził na ziemiach polskich Adolf Hitler, potem PZPR, potem Unia Europejska. UE już uznała, że był to błąd i zezwoliła swoim członkom na zniesienie tego dziwactwa. Należy przywrócić normalny czas i nigdy więcej nie eksperymentować na ludziach. Należy przy tym zdecydowanie odrzucić myśl, by (co dopuszcza UE) wprowadzić na stałe czas letni — co odbierałoby codziennie w zimę godzinę snu, w szczególności dzieciom.
Jak przetrwać zmianę czasu?
Warto przygotować się do zmiany czasu już kilka dni wcześniej. Przed wprowadzeniem czasu letniego przez kilka dni kładź się nieco wcześniej do łóżka, a budzik nastawiaj 15 minut wcześniej niż zazwyczaj. W ten sposób przygotujesz swój organizm do zmiany czasu.
Po przestawieniu zegarków zadbaj o rutynę. Kładź się spać i wstawaj o podobnej porze. Postaraj się unikać drzemek, alkoholu i popołudniowej kawy. Zadbaj o spokój i zaciemnienie w swojej sypialni, a około 30 minut przed snem postaraj się wyciszyć.
