Autostrady w Polsce — budowa, opłaty, dopuszczalna prędkość. Wszystko, co warto wiedzieć o polskiej sieci autostrad

Różnice między autostradami a drogami ekspresowymi

Na autostradzie występują co najmniej dwa pasy ruchu w każdą stronę, a strony są przeważnie od siebie oddzielone. Natomiast w przypadku dróg ekspresowych nie jest to wymogiem. Przeważnie jednak i one mają po dwa wzajemnie rozdzielone pasy w każdą stronę.

Kolejną różnicą między autostradami a drogami ekspresowymi jest szerokość pasów ruchu. W przypadku autostrad jest to 3,75 metra, podczas gdy szerokość pasów ruchu na drogach ekspresowych wynosi 3,5 metra.

Drogi szybkiego ruchu różnią się też pod względem szerokości pasa awaryjnego, pobocza oraz wjazdu. Różni je też dozwolona prędkość — na autostradzie dla samochodów osobowych i motocykli wynosi ona 140 km/h, a w przypadku drogi ekspresowej - 120 lub 110 km/h. Prędkość jest uzależniona od od ilości jezdni na drodze ekspresowej.

Wielu kierowcom bardziej odpowiada przejazd "ekspresówką", gdyż autostrady są przeważnie płatne. Równie zniechęcające są zatory drogowe, które znacznie częściej występują na autostradach.

Długość sieci autostrad w Polsce

W Polsce jest siedem autostrad o łącznej długości 2105,2 km. Są to:

• Autostrada A1 łącząca Rusocin i Gorzyczki
• Autostrada A2 łącząca Świecko i Kukuryki
• Autostrada A4 łącząca Jędrzychowice i Kroczową
• Autostrada A6 łącząca Kołbaskowo i Rzęśnicę
• Autostradowa obwodnica Wrocławia na odcinku A4 - A8 - Psie Pole
• Autostrada A18 łącząca Olszynę z Krzyżową
• Autostrada A50 - Centralny Port Komunikacyjny — Mińsk Mazowiecki

W 2021 do użytku oddano niemal 148 km dróg ekspresowych. Natomiast do końca 2025 roku planowane jest oddanie około 205 km dróg szybkiego ruchu, w tym prawie 24 km autostrad.

Opłaty za korzystanie z dróg szybkiego ruchu

W przypadku dróg ekspresowych nie są pobierane żadne opłaty za przejazd. Płatne z kolei są autostrady A1, A2 i A4.

W Polsce funkcjonują dwa systemy opłat — system otwarty i zamknięty. Czytaj dalej i dowiedz się, na czym polegają podstawowe różnice między nimi.

System otwarty

Najczęściej spotykany na terenie Polski jest system otwarty. W tym systemie opłata pobierana jest w tzw. PPO, czyli punktach poboru opłat, które umieszczone są w poprzek głównych jezdni autostrad.

Choć system ten należy do stosunkowo tanich rozwiązań, kierowcy na trasie często narzekają na znaczne obniżenie płynności ruchu.

System zamknięty

W systemie zamkniętym, na łącznicach i drogach dojazdowych, występują tzw. SPO, czyli stacje poboru opłat. Kierowca, po wjechaniu na autostradę, otrzymuje bilet, za który uiszcza opłatę dopiero przy opuszczaniu autostrady.

Niezależnie od stosowanego systemu, wszystkie wpływy z opłat za korzystanie z dróg szybkiego ruchu, którymi zarządza Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad są przeznaczone na Krajowy Fundusz Drogowy.

Kto odpowiada za budowę i stan polskich autostrad?

Instytucją odpowiedzialną za stan i sprawy dotyczące budowy autostrad w Polsce jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Do jej zadań zalicza się przede wszystkim zarządzanie drogami krajowymi, w tym drogami ekspresowymi i autostradami, a także rozbudowę i utrzymanie polskiej infrastruktury drogowej.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zarządza łącznie 1244 km autostrad. 261,4 km z nich to odcinki płatne.

Sieć autostrad w Polsce na tle Unii Europejskiej

Jak wskazuje raport przygotowany przez Światowe Forum Ekonomiczne, jakość polskich autostrad daje nam 20. miejsce wśród państw Unii Europejskiej. Wyprzedza nas Litwa, Estonia i Słowenia. Za nami pozostaje tylko siedem krajów: Węgry, Słowacja, Czechy, Łotwa, Bułgaria, Malta i Rumunia.

Niewątpliwie sieć autostrad w Polsce wymaga większych nakładów finansowych. Warto dodać, że w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych planuje się m.in. rozwój polskich dróg ekspresowych, a także inwestycje w sieć autostrad. Z pewnością budowa polskich autostrad w kolejnych latach przyczyni się do polepszenia warunków i bezpieczeństwa przejazdu.