Fair trade - jaka jest idea fair trade i dlaczego sprawiedliwy handel jest ważny? Certyfikat, zasady, marki
Fair trade, czyli sprawiedliwy handel
Fair trade to międzynarodowy ruch łączący konsumentów, organizacje pozarządowe i firmy, który ma na celu pomoc w rozwoju dla drobnych wytwórców, jak rolnicy i rzemieślnicy.
Fair trade to także nurt w ekonomii społecznej, który uznaje człowieka za ważniejszego od zysku.
Jaki jest cel fair trade?
Sprawiedliwy handel dąży do eliminacji ubóstwa w krajach południa, poprzez starania nad stworzeniem równych szans producentom z Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej w procesie globalizacji. Fair trade w swoim zamyśle zakłada zbudowanie stałych relacji między producentami z biedniejszych krajów a konsumentami z krajów bogatych. Fair trade przyczynia się także do zrównoważonego rozwoju przez oferowanie lepszych warunków handlowych, a także ochronę praw marginalizowanych producentów.
Zasady fair trade
Główne zasady, którymi kieruje się fair trade, związane są z równością na wszystkich płaszczyznach związanych z handlem.
Istotną jest uczciwa cena za produkty, uczciwe wynagrodzenie za pracę oraz uczciwość i przejrzystość w relacjach handlowych.
Sprawiedliwa cena za produkty
Uczciwa cena za produkty oznacza ustalanie takiej kwoty, która uwzględnia z jednej strony uwarunkowania lokalne, a z drugiej pokrywa koszty produkcji zrównoważonej ekologicznie i społecznie. Wysokość ceny powinna być zawsze ustalana z udziałem obu zainteresowanych stron.
Bezpieczne i uczciwe praktyki handlowe
Uczciwość praktyk handlowych jest konieczna na wszystkich płaszczyznach. Z jednej strony to terminowość zapłaty, także bezpośrednie relacje między producentami i organizacjami handlowymi, jak i skracanie ścieżki pośredników.
Sprawiedliwe płace
Uczciwy handel, to nie tylko relacja między dystrybutorem a producentem, ale także dbałość o pracowników najemnych przez uczciwe wynagrodzenie i odpowiednie warunki socjalne.
Płace muszą pozwolić pracownikom na utrzymanie się, a ich wysokość powinna być równa w przypadku kobiet i mężczyzn. Do pracy nie mogą być wykorzystywane dzieci. Ponadto, same warunki pracy powinny być bezpieczne dla zatrudnionych.
Niezależność producentów
Długofalowo sprawiedliwy handel ma na celu takie wspieranie producentów, by z czasem mogli prowadzić opłacalną działalność i być konkurencyjnymi na rynku bez konieczności ich dodatkowego wspierania.
Podnoszenie świadomości konsumentów
Organizacja pełni także bardzo ważną rolę w zakresie edukacji konsumentów. Istotne jest bowiem uświadamianie w zakresie podejmowania etycznych decyzji zakupowych. Jest to możliwe tylko w przypadku dostępu do informacji o producentach, produktach i warunkach, w jakich powstają.
Dlaczego sprawiedliwy handel jest potrzebny?
Organizacja sprawiedliwego handlu jest potrzebna z wielu powodów. Jednym z nich jest problem ubóstwa w krajach Południa. Drobni producenci nierzadko otrzymują za swoje towary zapłatę, która nie pokrywa nawet kosztów produkcji. Innym problemem jest bardzo długi łańcuch pośredników między wytwórcami a rynkami zbytu, co zmusza tych pierwszych do sprzedaży produktów po zaniżonych cenach.
Szeroko nagłaśnianym problemem jest też praca niewolnicza i praca dzieci, w wielu krajach do pracy zmusza się nawet kilkulatków.
Dzięki ruchom działającym na rzecz sprawiedliwego handlu pracownicy mogą otrzymywać uczciwe wynagrodzenie za pracę, budują silniejsze społeczności lokalne, bo mają poczucie wpływu na swoją przyszłość, doświadczają większej równości.
Jak kupować w duchu fair trade?
Ruch Sprawiedliwego Handlu wypracował metody weryfikacji standardów w duchu fair trade.
Niezależne firmy przeprowadzają audyty w miejscach powstawania produktów i wytwarzania surowców. Obrót produktami i surowcami, finalnie oznaczonymi znakiem Fairtrade jest monitorowany na każdym etapie.
Wyroby Sprawiedliwego Handlu docierają na rynek drogą tradycyjną, w której produkty są wytwarzane importowane oraz dystrybuowane przez certyfikowane Organizacje Sprawiedliwego Handlu. Organizacje te zrzeszone są w np. EFTA czy WFTO. Produkty tworzone według standardów fair trade można kupić zarówno w sklepach wyspecjalizowanych, jak i sieciach handlowych.
Dobra docierają także na rynek poprzez system certyfikacji niezależnych organizacji certyfikujących, przy udziale uczestników rynku jak korporacje czy supermarkety. Produkt finalnie oznaczony jest znakiem firmy certyfikującej.