"Przeżyć". Film bardziej aktualny, niż byśmy tego chcieli [RECENZJA]
Ucieczka z Afganistanu
Choć wszyscy żyjemy obecnie konfliktem w Ukrainie, to nie można zapomnieć, że w Afganistanie sytuacja również jest - delikatnie rzecz ujmując - niezbyt ciekawa. "Przeżyć" opowiada o mężczyźnie, który został zmuszony do ucieczki z tego kraju. Jego rodzina - mama, brat oraz dwie siostry - dołożyli wszelkich starań, aby uniknąć wojny. Z tego powodu tułali się po świecie, na dłuższy czas przystając w nieprzyjaznej Rosji, by następnie narazić życie, szukając spokoju w zachodnich krajach. Choć historia ta wydarzyła się lata temu, to jest obecnie niezwykle aktualna, a seans tego filmu w dzisiejszej sytuacji był doświadczeniem niezwykle przejmującym.
Historia Amina jest uniwersalną opowieścią o tysiącach uchodźców, którzy chcieli uniknąć w tamtych czasach wojny i podejmowali najbardziej drastyczne kroki w tym celu.
Porównując ten obraz do dzisiejszych wydarzeń, trzeba gorzko przyznać, że historia bardzo często lubi się powtarzać, nieustannie stawiając zwykłych obywateli przed okropnymi wyborami i jeszcze mroczniejszymi perspektywami.
Nietuzinkowa narracja
"Przeżyć" wyróżnia się pod wieloma względami. Przede wszystkim mamy do czynienia z oryginalną narracją. Jest to film animowany, który został pokazany w formie wywiadu z dorosłym już Aminem. Odwiedza go znajomy dziennikarz, dając pierwszą w życiu okazję, aby opowiedzieć o swoich traumatycznych przeżyciach. Animowana forma jest zachowana zarówno w trakcie samej rozmowy, jak i licznych retrospekcji będącym tłem do jego narracji. W związku z tym nie jest to typowy dokument, a dzieło, które dokładnie i sumiennie przedstawia wszelkie wydarzenia, o których opowiedział Amin.
Warto zaznaczyć, że pomimo pozornie fikcyjnej formy historia mężczyzny jest prawdziwa, a taki wywiad naprawdę miał miejsce. Z uwagi jednak na swój komfort i bezpieczeństwo Amin poprosił o zmianę jego imienia oraz kilku innych informacji.
Przede wszystkim jest to angażująca i przejmująca opowieść o uchodźstwie, powszechnym strachu i walce o życie, ale należy dodać, że nie zabraknie również innych wątków. Amin jest homoseksualistą, z czym przez wiele lat nie był w stanie się pogodzić. Film subtelnie i nienachalnie opowiada o poznawaniu seksualności w kraju ogarniętym wojną, a następnie w trakcie tułaczki po Europie.
Robi to znacznie lepiej od wielu mainstreamowych produkcji, które opowiadają o nieheteronormatywności i przedstawiają tego rodzaju kwestie w bardzo pokraczny, niezręczny sposób.
Bardzo ważny film
Jeśli chodzi o współczesne filmy poruszające tematykę wojny, to dawno nie widziałem tak doskonałego dzieła, jak "Przeżyć". Można się czepiać kilku kwestii - niektórzy twierdzą, że historia jest nieco zbyt grzeczna, ale nie jestem w stanie się z tym w pełni zgodzić. Film wywiera na widzu takie emocje, że trudno mówić o grzeczności - "Przeżyć" jest za to produkcją bardzo wyważoną, dobrze skonstruowaną i odpowiednio dawkującą emocje. Mnie, jako osobę z wadą wzroku, momentami bardzo męczyła nieco kanciasta, zdecydowanie zbyt poklatkowa animacja, ale dyskomfort nie przeszkadzał w ogólnym odbiorze tego dzieła.
"Przeżyć" to ewenement, który zasługuje na powszechne uznanie. Porusza kilka bardzo ważnych tematów w sposób nienapuszony i zupełnie pozbawiony patosu, a przy tym z rozwagą i empatią wobec ofiar wojny. Mogę śmiało powiedzieć, że to jeden z najlepszych dokumentów, jakie widziałem w ostatnim czasie - nie można przejść obojętnie również obok intrygującej, nieoczywistej formy, narracji i oprawy graficznej. To bardzo ważna produkcja w szczególności w obliczu obecnej sytuacji - nie tylko tej w Ukrainie, ale i na Bliskim Wschodzie.
